مواد معدنی
1- مواد معدنی اصلی شامل: کلسیم ، فسفر، کلر، منیزیم ، پتاسیم ، سدیم و سولفور.
2- مواد معدنی اثرگذار از جمله : ید، آهن ، روی ، سلنیم ، فلوراید، مس ، منگنز و... که مقدار کمی از آنها برای سلامت موجودان زنده بسیار موثر است.
استخوان ها، دندان ها، ناخنها، پوست و مو برای ساخته شدن نیاز به مواد معدنی دارند. در ضمن این گونه مواد با تاثیر بر عملکرد بدن ، سیستم های بدن را کنترل کرده و انرژی تولید می کنند.
در بدن ما 60 ماده معدنی گوناگون مورد نیاز است تا فعالیت ها طبیعی و متعادل باشد، سنتز DNA انجام شود، آنزیم ها موثر واقع شوند و سلولهای پیر و مرده با سلولهای جوان جایگزین شوند.
با کمبود مواد معدنی ، برنامه ریزی سلولی در بدن به هم خورده و موجب انباشته شدن سلولها در ناحیه ای خاص و تولید غده یا سرطان می شود.
بیماری های دیگری نظیر بیماری قلبی ، فشار خون بالا، آب مروارید، نابینایی تدریجی ، نقایص زمان تولد، کودکان بیش فعال ، ناتوانی در یادگیری ، چاقی ، آرتریت و پوکی استخوان در افرادی که به اندازه کافی مواد معدنی مصرف می کنند وجود ندارد.
جالب است بدانید نقش مواد معدنی در سلامتی و خوش اندام بودن از نقش کالری ها مهمتر است. ویتامین ها و مواد معدنی تعیین کننده جذب مواد نشاسته ای ، پروتئینی یا هیدرات های کربن هستند و اگر بدن ما با کمبود مواد معدنی روبه رو شود، صرف نظر از این که این کمبود تا چه حدی کم و میکروسکوپی است ، با درد، بیماری و کوتاهی عمر روبه رو می شویم.
مواد معدنی اصلی :
کلسیم :
کلسیم فعالیتهای زیادی را در بدن برعهده دارد از جمله :
- ضربان قلب را تنظیم مینماید.
- در تنظیم کار سیستم اعصاب بدن به خصوص درانتقال تحریکات عصبی نقش اساسی دارد.
- کلسیم عامل استحکام استخوان ها است. کلسیم کافی باید در غذای نوجوانان قبل از بلوغ وجودداشته باشد تااستخوانها تراکم مناسبی بیابند و درسالمندی به پوکی استخوان مبتلا نشوند.
کلسیم برای انقباض عضلات ضروری است و تا کلسیم وجود نداشته باشد حرکت امکان‌پذیر نیست.
- بی خوابی را کاهش می‌دهد.
- در متابولیسم آهن بدن مؤثر است.
- کلسیم در یکی از مراحل انعقاد خون دخیل است.
فسفر:
به غیر از آب و غذا بدن انسان برای بقا نیاز ویتامین‌های مشخص و مواد معدنی دارد. کلسیم و فسفر دو ماده معدنی مهم در بدن انسان هستند که با کمک همدیگر دندانها و استخوانها را می‌سازند. فسفر ۱ درصد کل وزن بدن را تشکیل می‌دهد، بنابراین اگر فردی ۱۵۰ پوند وزن داشته باشد یک و نیم پوند فسفر در بدن دارد.
بیشتر فسفر بدن ( در حدود ۸۵ درصد) در استخوانها و دندانها (جایی که با کلسیم برای ساختن استخوان قویتر و سخت تر ترکیب میشود) وجود دارد. بقیه فسفر در سلولها و بافتهای دیگر وجود دارد. در کلیه‌ها، فسفر از نظیر تصفیه مهم است. فسفر همچنین به تعادل اسید و باز درخون کمک میکند. فسفر جریان انرژی در بدن را تنظیم کرده باعث کاهش درد عضلانی، بعد از یک کار سخت میشود. بدن شما برای رشد، نگهداری و ترمیم همه بافتها و یاخته‌های بدن و همچنین برای جذب سایر ویتامین‌ها و مواد معدنی از جمله ویتامین دی، کلسیم، ید، منیزیم و روی نیاز به فسفر دارد.
منیزیم :
منیزیم معدنی برای قلب، عضله و کلیه مهم و مفید است. این ماده قسمتی از دندان و استخوان شما را میسازد. مهمتر از همه، این ماده آنزیم‌ها را فعال میکند، به شما انرژی می‌دهد و به کارکردن بهتر بدن کمک میکند. این ماده همچنین استرس، افسردگی و بیخوابی را کاهش می‌دهد. ویتامین ب6 به جذب منیزیوم مورد نیاز کمک میکند و با منیزیوم در بسیاری از کارها همکاری میکند. منیزیم در بسیاری از غذاها قابل دسترس است.
مصرف کافی منیزیم می‌تواند در موارد زیر به شما کمک کند:
- جلوگیری از سخت شدن رگها ( تصلب شرایین )
- جلوگیری از حمله و سکته قلبی
- کاهش فشار خون
- کاهش سطح کلسترول و تری کلیسرید خون
- تصحیح بی نظمی‌های ضربان قلب
- توقف حمله حاد آسم
- کاهش میزان نیاز به انسولین در صورت دیابتی بودن
- جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه
- درمان بیماری کرون
- درمان سر و صدای ناشی از کاهش شنوایی
- بهبود بینایی در صورت داشتن گلوکوما
- کاهش گرفتگی عضله، تحریک پذیری، خستگی، افسردگی و احتباس مایع مرتبط با قاعدگی
- جلوگیری از عوارض جدی حاملگی نظیر پره اکلامپسی و اکلامپسی
- نگهداری و تجدید سطح انرژی طبیعی بدن
- بهبود وضعیت خواب
- کاهش اضطراب و افسردگی
- کاهش عوارض و آثار استرس
پتاسیم :
پتاسیم یک یون مهم در بدن است. پتاسیم در پلاسمای خون نسبتاً در سطح پائینی قرار دارد، ولی درون سلولها تجمع زیادی دارد، علائم کمبود آن در بدن شامل موارد زیر است : خستگی، خواب آلودگی، ضعف عضلانی، یبوست، نامنظمی ضربان قلب و تأخیر در تخلیه معدی.
کلیه‌ها و غدد عرق، هنگامیکه بدن دچار افت پتاسیم میشود، از اتلاف آن جلوگیری کرده و مقدار آن را در حد طبیعی نگه می‌دارند. به همین دلیل، کمبود پتاسیم به ندرت در ورزشکاران رخ می‌دهد. نیاز بدن به پتاسیم حتی با ورزش کردن طولانی در هوای گرم، با خوردن یک رژیم معمولی برآورده میشود، چون این عنصر در تمامی موادغذایی به جز شکر تصفیه شده وجود دارد.
سدیم :
سدیم مهمترین الكترولیت موجود در بدن می باشد. الكترولیت ها عناصری هستند كه در بدن وظیفه تنظیم غلظت آب بدن، ثبات اسیدیته بدن و بسیاری از اعمال دیگر را بر عهده دارند. سدیم بیشتر در مایعی كه اطراف سلول های بدن را فراگرفته، موجود است.
سدیم به فعالیت های زیر در بدن کمک می کند :
- آب بدن را تنظیم می كند، در نتیجه با افزایش یا كاهش مصرف آب، بدن دچار تورم یا خشكی نمی شود.
- به هدایت امواج عصبی كمك می كند.
- در منقبض شدن عضلات مؤثر است.
- با وجود سدیم میزان ثبات اسیدی - بازی بدن حفظ می شود یا به عبارتی سدیم در تنظیمPH بدن مؤثر است.
- یك نقش جالب سدیم این است كه موجب جذب بهتر قندهای ساده و اسیدهای آمینه كه اجزاء تشكیل دهنده مواد نشاسته ای و پروتئین ها هستند، می شود.
- سدیم در شیره های گوارشی كه موجب هضم غذا می شوند، وجود دارد .
- سدیم در استخوان ها نیز موجود است.
........................................................................................
مواد معدنی أثر گزار :
ید :
ید یک ماده معدنی کم نیاز و ضروری است که یکی از اجزاء مورد نیاز برای عملکرد صحیح غده تیروئید می باشد.
در هورمون های تیروکسین، تری ید و تیرونین یافت می شود. این هورمون ها اعمال متابولیکی مختلفی را به عهده دارند که شامل سوخت و ساز چربی ها ، کربوهیدرات و پروتئین، تکامل در رشد و تولید مثل، مصرف اکسیژن و تنظیم میزان متابولیسم پایه است.
آهن:
آهن چند نقش مهم در بدن شما ایفا میکند. سلولهای قرمز خون را میسازد، که حمل اکسیژن در تمام بدن را به عهده دارد، در تبدیل غذا به انرژی کمک میکند و به مبارزه با عفونتها کمک مینماید. نقش آهن در حمل اکسیژن به ویژه در طی ورزش حائز اهمیت است. بدون آهن، بدن شما قادر به ساخت گلبولهای قرمز سالم و رساندن اکسیژن کافی به عضلات، مغز و سایر احشاء نمی باشد. افت محسوس در ذخایر آهن، کمبود آهن نامیده میشود. در کل زنان نسبت به مردان نیاز به آهن بیشتری دارند تا آهن از دست رفته در طی قاعدگی را جبران نمایند ولی ورزشکاران احتمالاً نیاز به آهن خیلی بیشتری نسبت به غیرورزشکاران ندارند. هرچند ابهاماتی در این مورد در تحقیقات پزشکی وجود دارد. آهن کافی را میتوان از رژیم غذایی بدست آورد. البته این امر مستلزم عادات خوب تغذیه ای است.
.......................................................................................
روی :
روي بعد از آهن بيشترين درصد مقدار ريزمغذي مورد نياز بدن را به خود اختصاص داده است.
اين عنصر فعال کننده بيش از دهها آنزيم دربدن موجودات زنده است و در سلامت جسماني انسان نقش موثري ايفا مي کند.
کمبود روي در ايجاد خستگي زودهنگام بي تاثير نيست.
عوارض ناشي از آن کاهش رشد جسماني، تاخير در بهبود زخمها و آسيبهاي پوستي، ريزش مو، بي اشتهايي و اسهال، از دست دادن حس چشايي و بويايي، کوتاهي قد، نارسايي بلوغ جنسي در مردان و کاهش مقاومت بدن در برابر بيماري هاي عفوني است. اختلال در تفکر، رفتار، خلق و خو و نيز کاهش توانايي يادگيري حاصل از کمبود روي نشان دهنده اهميت اين عنصر در فيزيولوژي مغز است. سلولهاي بدن از گلوکز استفاده مي کنند که در اين ميان عنصر روي نقش موثري در جذب گلوکز از سوي سلولها را به عهده دارد. به همين دليل در افرادي که قند خون آنها بالاست و از انسولين استفاده مي کنند، نقش روی در کاهش ميزان قند خون اين افراد بي تاثير نيست و همزمان با انسولين مي تواند از ديابت و عوارض آن جلوگيري کند.
روي يکي از عناصر تشکيل دهنده ميناي دندان است و کمبود آن سبب تسريع در خرابي و پوسيدگي دندان خواهد شد. همچنين کمبود آن در زنان باردار موجب زايمان زودرس و اختلال در رشد جنين و کاهش وزن نوزاد مي شود. مصرف روي در دوران بارداري در زيبايي نوزاد نيز موثر است.
سلنیم :
سلنيوم يكي از املاح معدني كمياب و ضروري براي بدن مي باشد. سلنيوم به عنوان يك جزء مهم پراكسيدازگلوتاتيون شناخته شده است. در يك رژيم غذايي مناسب ، غلظت سلنيوم در بافت هاي مختلف ثابت مي ماند. بيشترين غلظت آن در كبد و كليه مي باشد.
دفع كليوي مهمترين روش حذف سلنيوم از بدن مي باشد.
لنیوم عنصر مهمى است که میزان آن در بدن هر فرد تنها در حدود ده تا پانزده میلى‌گرم است. اما همین مقدار بسیار ناچیز نقش موثرى در کنترل مهمترین فعالیت‌هاى بدنى برعهده دارد. کمبود سلنیوم قدرت دفاعى بدن را کاهش مى‌دهد و موجب ضعف کار عضلات قلبى مى‌شود که خطر ابتلا به سکته را افزایش مى‌دهد.
........................................................................................
فلوراید :
سالهاست که نقش فلوراید در دندانپزشکی به عنوان یک ماده بسیار مفید کشف شده است. فلوراید در ساختارهایی مانند استخوان و دندان رسوب میکند و آنها را نسبت به شکستگی و تخریب مقاوم میکند. روندی حیاتی در بدن به نام دوباره معدنی شدن وجود دارد که از فلوراید جهت ترمیم قسمت های آسیب دیده استفاده میشود.
مس :
- مس به اکسیده شدن گلوکز و در نتیجه آزاد شدن انرژی در بدن کمک می کند.
- به جذب آهن توسط بدن کمک می کند.
- به تامین اکسیژن لازم برای بافت های بدن ( به منظور افزایش سطح انرژی بدن ) از جمله مغز کمک می کند.
- به غده تیروئید برای تعادل درترشح هورمون ها یاری می رساند.
- به عنوان حمل کننده اکسیژن در خون عمل می کند.
- به عملکرد مغز و اعصاب کمک می کند.
- برای عملکرد اسیدآمینه تیروزین( به منظور عامل رنگ ) لازم می باشد.
- برای ساخت سلول های قرمز خون ضروری است.
- جزئی از آنزیم ضروری برای سنتز هورمون آدرنالین می باشد.
- با فعالیت آنزیم های روده ای در ارتباط نزدیک می باشد.
- سطح مس در بدن با سطح استروژن در ارتباط است.
- مس میزان آدرنالین، نوراپی نفرین و دوپامین را افزایش می دهد.
- سطوح پایین مس موجب خفگی سلول ها و فقدان اکسیژن در آن ها می شود.
منگنز :
منگنز جزئی از آنزیم هایی است که در متابولیسم کربوهیدرات ها و چربی ها فعالیت دارند. منگنز در بسیاری از ترکیبات آنزیمی دیگر نیز یافت می شود. در مفاصل، بافت استخوانی، رشد و ترمیم بدن و رنگ مو نیز نقش مهمی دارد.
کروم :
کروم نوعی ماده معدنی است که نقش بسیار موثری در حفظ سلامت ایفا می کند. این عنصر باعث ارتقا تاثیر انسولین و کنترل بهتر قند خون می شود. همچنین به سوختن و مصرف چربی بدن کمک می کند. اضافه کردن این ماده به رژیم غذایی سبب می شود که حتی زمانی که هیچ تحرکی ندارید نیز چربی بدن سوخته شود. به گزارش سلامت نیوز،کروم باعث کنترل اشتها می شود، به خصوص تاثیر زیادی بر میل و ولع نسبت به شیرینی جات دارد. این ماده معدنی باعث حمل پروتئین به محل هایی می شود که بیشتر نیاز است. در واقع این عنصر کمیاب نقش بسیار موثری در متابولیسم چربی ها و قند دارد و سلامت دستگاه قلب و عروق را ارتقا می بخشد. بعضی مطالعات نشان می دهد که مصرف مکمل کروم برای افراد مبتلا به دیابت نوع دو و افراد مقاوم به انسولین مفید است. شواهد نشان می دهد که کروم باعث کاهش سطح گلوکز و افزایش حساسیت نسبت به انسولین می شود. بعضی افراد به منظور افزایش حجم ماهیچه ها و کمک به کاهش وزن از مکمل کروم استفاده می کنند.
به نام خدا